کری هم به سرنوشت میچل دچارشد

احمد کاظم زاده تحلیلگر خاورمیانه

ازحدود یک ماه مانده به پایان مهلت 9 ماهه تعیین شده از سوی جان کری وزیر امور خارجه آمریکا برای رسیدن طرف های مذاکره کننده فلسطینی و اسرائیلی به توافق درباره حل بحران فلسطین ،زمزمه شکست این دور از مذاکرات طنین انداز شد.و نکته جالب و قابل تامل در این میان این است که دیگر شخص جان کری نیز نه تنها همچون گذشته اصراری بر ادامه مذاکرات ندارد بلکه به نوعی از تمایل خود برای کنار کشیدن از میانجیگری در مذاکرات پرده برداشته است .

از این دید جان کری پا جای پای جرج میچل نماینده سابق اوباما در مسئله فلسطین گذاشته است که ماموریت جان کری را در دوره اول ریاست جمهوری امریکا برعهده داشت.این بدین مفهوم است که دولت اوباما در دور دوم ریاست جمهوری خود نیز نتوانست به پیشرفتی در حل بحران فلسطین دست یابد و از این جهت سیاست خاورمیانه ای آمریکا بار دیگر شکست خورد.

البته تفاوتی که در شیوه کار کری با میچل وجود داشت این بود که جرج میچل اولویت دیپلماسی خود را بر توقف شهرک سازی رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی سال 1967 از جمله کرانه باختری و شرق بیت المقدس قرار داد و از این طریق کوشید راهی برای حل مسائل حیاتی بیابد اما با توجه به اینکه درخواست های میچل با خشم مسئولان صهیونیستی مواجه شد و در عین حال اصطحکاکی را در مواضع واشنگتن و تل آویو و بخصوص دولت های اوباما و نتانیاهو پدید آورد لذا جان کری از همان ابتدا درخواست از تل آویو برای توقف شهرک سازی را کنار گذاشت و حتی محمود عباس را مجبور کرد که از شرط قبلی خود مبنی بر از سرگیری مذاکرات به توقف شهرک سازی عقب نشینی کند.

جان کری ازاین طریق میخواست اعتماد رژیم صهیونیستی و دولت نتانیاهو را به رایزنی های خود بدست آورد و آن را به پشتوانه ای برای دیپلماسی خود قرار دهد اما تل آویو آن را به منزله چراغ سبز آمریکا به ادامه شهرک سازی تعبیر کرد و بر گستره اقدامات شهرک سازی خود افزود و از این طریق طرح های یکجانبه خود را بخصوص در عرصه مسائل حیاتی باقیمانده چند گام دیگر به پیش برد.

بدین ترتیب مذکرات بتدریج از حل مسائل حیاتی شامل :شهرک های صهیونیست نشین واقع در کرانه باختری ، آوارگان ، مرزهای دولت آتی فلسطینی ، آبها و سرنوشت قدس منحرف شد و به مسائل فرعی همچون امتناع تل آویو از آزادی مرحله چهارم 104 زندانی مورد توافق و یا واکنش تلافی جویانه تشکیلات خودگردان به امضای پیوستن به 15 کنوانسیون و پروتکل حقوق بشری و اجتماعی منحرف شد و خبرگزاری ها و رسانه های غربی نیز به گونه ایی به انعکاس و پردازش این مسائل پرداختند که گویا بحران فلسطین در این دو مسئله خلاصه شده است.

در واقع هدف رژیم صهیونیستی نیز از همان ابتدا این بوده است که گفتگو درباره مسائل حیاتی را از دستور کار مذاکرات خارج کند که متاسفانه به دلایل مختلف از جمله :غفلت کشورهای اسلامی و عربی ازابعاد خطرناک اقدامات و سیاست های رژیم صهیونیستی در فلسطین و تمرکز آنها بر بحران های حاشیه ای همچون بحران سوریه و همچنین راهبرد اشتباه آمیز مذاکره کننده فلسطینی درتبدیل بحران فلسطین از یک مسئله اسلامی به یک مسئله ملی و سپس محدود کردن آن به یک جناح لائیک ، در تحقق این هدف نامشروع به پیشرفت های دست یافته است.

این بدین مفهوم است که تنها راه احقاق حقوق فلسطینی ها در بازنگری در رویکردهای گذشته است که می تواند با تبدیل مسئله فلسطین به یک مسئله بین المللی و اسلامی و جایگزینی آن با بحران های حاشیه ای و همچون تقویت وحدت داخلی با محوریت مقاومت محقق شود.