جامعه شناس اسرائیل (9)- حزب های کارگر و مپام

دوم . حزب کارگر

این حزب در سال 1968 از ترکیب سه عنصر "ماپای"،"هعفودا"و "رافی"، به وجود آمده که البته مپای دارای جایگاه ویژه ای می باشد . حمایت از این حزب با توجه به نقش بارزی که در سیاست عملی اسرائیل داشته است ، به معنای پشتیبانی از دولت اسرائیل است . حزب کارگر با تاکید بر اسکان یهودیان در اراضی فلسطین از این اصل به مثابه سنگ بنای کلیه طرح های رژیم صهیونیستی یاد کرده و شدیدا خواستار تحقق آن می شود . نظر به نقش ویژه ای که مپای در حزب کارگر بازی می کند ، می توان "حزب کارگر" را ادامه دهنده سیاستهای مپای دانست .

این حزب را به عناوین دیگری نیز می خوانند ، از آن جمله "حزب اشکناز" – چرا که ریشه نژادی اکثر رهبران آن به خاندان اشکنازی برمی گردد – و "حزب نخبگان" – به خاطر حضور رهبران این حزب در سطح نخبگان اجرایی اسرائیل که از آن جمله می توان بن گورین ، گلدامایر ، موشه دایان ، لویاشکول، ایکال آلن ، شیمون پرز و اسحاق رابین اشاره کرد که همگی از رهبران این حزب بوده اند .

به طور کلی حزب کارگر تا دهه 1970 همچنان در عرصه انتخابات موفق عمل می کند و تنها در این دهه است که به سبب بروز معضلاتی همچون ضعف رهبری ، بویژه در خلال جنگ موسوم به "تام کی پور" به سال 1973 و حاد شدن مسئله اعراب و اسرائیل و مسایل اجتماعی – اقتصاد دیگر ، توانایی خود را از دست داده و رقبایش گوی سبقت را از او می ربایند .

سوم . مپام

مپام یا (حزب کارگران متحد) را می توان دومین حزب بزرگ چپ در اسرائیل به حساب آورد که در اواخر دهه 1940 از ائتلاف گروههای معتقد به سوسیالیسم و صهیونیسم ایجاد شد و تا نیمه دهه 1950 گرایشی متمایل به شوروی (سابق) را از خود به نمایش گذارد .

مپام ابتدا خود را مارکسیست انقلابی معرفی کرد ه و یک کشور دو ملیتی در فلسطین را پیشنهاد می کرد که در آن یهودیان حالت تفوق را دارا باشند . برای رسیدن به چنان اکثریت و تفوقی مپام سیاستهای مهاجرتی را ترغیب کرده و تا آن زمان قیمومت بین المللی را بهترین راه حل عملی مشکل معرفی می کند .

مپام اگر چه در حوزه سیاست عملی اسرائیل تاکنون اعتراضاتی طرح کرده ، لیکن همیشه پیرو سیاست "مپای" بوده است . علی رغم کاهش قدرت سیاسی این حزب هنوز هم مشاهده می شود که مپام برای دفاع از صهیونیسم در مقابل انتقاداتی که از سوی سوسیالیستها و مارکسیستها و یا انقلابیون داخل و خارج بر آن ئارد می شود ، به صورت فعالی ظاهر می گردد .

مپام ، خود را جزیی از حرکت کارگری در مقابله با نیروهای استعمار و کاپیتالیستی معرفی می کند که هدف آن اعتلای آرمانهای سیاسی – اجتماعی توده ها ، به دست گیری نبض فرآیند های اقتصادی و سیاسی با اشغال پستهای عالی در این دو حوزه ، دفاع از دموکراسی های مردمی نوین و ایجاد یک (میثاق) سالم و واقعی می باشد ، امری که با نظر در دیالکتیک تاریخی جنگ طبقاتی ، بالاخره به وقوع خواهد پیوست .

مپام در سیاست خارجی اگر چه خواهان بیطرفی اسراییل می باشد ، لیکن در مقام عمل به موافقت و همراهی شوروی (سابق) گرایش پیدا می کند ، تا آنجا که پیروان حزب  مذکور ، شوروی را "دومین سرزمین مادری" خود خطاب کرده و امریکا را به عنوان یک کشور کاپیتالست بزرگ ، مهمترین خطر موجود برای صلح جهانی می خوانند که لازم است از توافق و همراهی با آن اجتناب ورزد . در ارتباط با اقتصاد و مسایل اجتماعی مپام سیاستهای سوسیالیستی ، شامل ملی کردن صنایع ، منابع اصلی ، اراضی و وسایل مهم ارتباط جمعی را دنبال کرده و برای بخش دولتی اهمیتی ویژه قایل است . لذا در چنین چارچوبی دولت نقش معتنابهی دارا است ، چرا که مکلف به طراحی یک سیاست برنامه ریزی شده کاملا مشخص و معلوم (به سبک سوسیالیستی) می باشد .

در یک نگاه کلی معلوم می شود که مپام بر دو اصل "قبول کارکرد تاریخی جنگ طبقاتی" و "بر پایی حاکمیت کارگری" استوار می باشد که با زوال اعتبار اولیه این اصول همبستگی اعضای مپام نیز رو به ضعف می رود و در نتیجه حزب مجبور به ترک دعوی "اقتصاد مارکسیستی" و "نقش انقلابی" خود رد عرصه بین الملل می شود .

بر گرفته از کتاب جامعه شناسی اسرائیل