جنبش عدم تعهد در یک نگاه

جنبش عدم تعهد (انگلیسی(Non-Aligned Movement: (فرانسه  (  Le Mouvement Non-Aligné:در سال ۱۹۶۱ میلادی برابر با ۱۳۴۰ خورشیدی در اوج جنگ سرد و فضای دوقطبی بین غرب و شرق با هدف وحدت میان کشورهایی که نه در اردوگاه کمونیسم و نه در اردوگاه کاپیتالیسم (امپریالیسم)، قرار داشتند، تشکیل شد. اما با اتمام دوران جنگ سرد، هم اکنون اعضای این جنبش را اکثرا کشورهای در حال توسعه تشکیل می‌دهند.

نخستین تلاش برای ایجاد همگرایی میان کشورهایی که بعدها به غیرمتعدها معروف شدند، در سال ۱۹۵۵ در کنفرانس باندونگ انجام شد.جواهر لعل نهرو، جمال عبدالناصر و احمد سوکارنو رؤسای وقت حکومت کشورهای هند، مصر و اندونزی در این اجلاس ایده تشکیل چنین سازمانی را مطرح کردند.

در ۱۹۶۱ با حمایت فیدل کاسترو و مارشال تیتو در کنفرانسی که در کشور یوگسلاوی برگزار شد، این سازمان موجودیت خود را اعلام کرد.

  هم اکنون 118 کشور جهان از جمله ایران که تقریباً بیش از دو سوم اعضای سازمان ملل متحد را تشکیل می‌دهند، عضو جنبش عدم تعهد می‌باشند. گفتنی است که سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد هر ۳ سال یکبار در اجلاسی با همین نام گرد هم می‌آیند.

 با پایان جنگ سرد و فروپاشی اردوگاه سوسیالیسم کشورهای عضو جنبش عدم تعهد به طور کلی دیدگاه‌هایی ضد آمریکایی و ضد امپریالیستی اتخاذ کرده اند. این در حالیست که بسیاری از تحلیلگران سیاسی فلسفه وجودی چنین سازمانی را وابسته به جهان دوقطبی می دانند.

پانزدهمین دوره این اجلاس با حضور 60 وزیر خارجه و نمایندگان تمامی 118 کشور عضو این جنبش و اعضای ناظر درتهران با سخنرانی  محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری اسلامی ایران رسما افتتاح شد .

 پراکندگی جغرافیایی کشورهای عضو جنبش عدم تعهد

  همچنین کارشناسی این نشست به مدت دو روز (ششم و هفتم مردادماه) برپا شد و  وظیفه اجلاس کارشناسی تهیه و تنظیم اسناد برای تصویب نهایی در نشست وزرای خارجه بود.

 اسناد اجلاس در دو کمیته کاری سیاسی و اقتصادی - اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در قالب یک سند نهایی به تصویب وزرا خواهد رسید.

 ایده «همبستگی برای صلح، عدالت و دوستی» به عنوان شعار اصلی اجلاس وزرای عدم تعهد در تهران انتخاب شده است.

  همچنین قرار است در اجلاس تهران کشور مونته نگرو به عنوان عضو جدید ناظر در جنبش پذیرفته شود.

 جنبش عدم تعهد تاکنون 14 اجلاس در سطح سران و 14 اجلاس در سطح وزرا برگزار کرده است.

در پی اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای میزبانی پانزدهمین اجلاس وزرای خارجه عدم تعهد در تهران، این پیشنهاد در جلسه 22 آذرماه سال گذشته (1386) در جلسه دفتر هماهنگی جنبش عدم تعهد در نیویورک به تصویب رسید.

 اجلاس تهران از آن جا اهمیت می‌یابد که جمهوری اسلامی ایران در نشست سران در هاوانا آمادگی خود را برای میزبانی شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در سال 2012 اعلام کرده است.