خاور میانه؛ آبستن تولد جدید

نویسنده:‌ سید مطفر دره صوفی
 ترکیه تا حال ارتباط بسیار تنگ وصمیمانه ی با رژیم اسرائیل داشته است ودر سال های اخیر بسیار تلاش ورزیده تا میان سوریه واسرائیل صلح ایجاد کند.شورانگیز ترین استقبال از" اردوغان" نوسط مردم غزه ومردم ترکیه صورت گرفت، آن گونه که منابع خبری گزارش داده اند، هزاران فلسطینی در نوارغزه با آن که جامه ی عزا درتن داشتند درخیابان های غزه حضور یافتند و شهامت اردوغان را سپاس گفتند، دراین حضور پرشور، اشک سوگواری وشوق درهم آمیخت وخیابان های غزه را آذین بست؛ البته این تنها خیابان های غزه نبود که این چنین پر شوروهلهله شده بود وپرچم های قرمز رنگ ترکیه به اهتزازدر آمد ، بل آنان که قلبی درسینه داشتند وآن قلب نیز برای مظلومیت مردم غزه می طپید، براین دلیری و شهامت اردوغان آفرین گفتند.
 آن را نقطه عطفی در تاریخ صد سال اخیر ترکیه خواندند ؛ اگر اعراب خاور میانه دست به چنین کارمی یازیدند ودر برابر رژیم صهیونیستی می ایستادند امرغریبی نبود، زیرا پیوند های خونی، زبانی وفرهنگی فراوانی میان اعراب و ساکنان نوارغزه وجود دارد واعراب باید به جای سازش با اسرائیل دست به چنین اقدامی می زدند که این کار را نکردند ، اما جامه ی شجاعت به تن کسی آراسته شد که چندان پیوندی با اعراب ساکن غزه ندارد؛ درترکیه حدود یک قرن است که حکومکت لائیک وجود دارد، ودولت های سلف ترکیه پیوسته کوشیده اند تا دین ومذهب را در حاشیبه ی زندگی مردم برانند وکوشش های جدی به خرج دهند تا دین، محرک مردم درحیات روزانه ی آنها نباشد.
ترکیه عضو پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) است وتا حال ارتباط بسیار تنگ وصمیمانه ی با رژیم اسرائیل داشته است ودر سال های اخیر بسیار تلاش ورزیده تا میان سوریه واسرائیل صلح ایجاد کند، با توجه به سابقه ی طولانی رژیم لائیک در ترکیه و پیوند های اندکی که میان اعراب وترکیه وجود داشته، اقدام نخست وزیرآن کشور نشان از رویکرد جدیدی دارد که رهبران امروز ترک در پیش گرفته اند .
اما اقدام شجاعانه نخست وزیر ترکیه باید زنگ خطری برای اعراب حاشیه نشین نیز باشد، آنان که غیرت دینی و عرق عربی را در طبق نهاده ودربدل دوستی امریکا وغرب فروخته اند ودر حوادث اخیر به صورت آشکار ونهان کوشیده اند در همدستی با اسرائیل ریشه ی اعراب فلسطین را بخشکانند فقط با این توهم که حماس به طرف داری از ایران عمل می کند وبه رهبری آنان خدشه وارد می شود.
اگر جنگ غزه شکاف عمیق میان اعراب در افگنده و رویای رهبری عرب های سازش کار را به کابوس بدل کرد وکشور های کوچک عرب قد راست کردند ودر برابر رژیم صهیونیستی ایستاد و در قطع رابطه ی سیاسی با آن کشورپرداخت ، اعراب حاشیه نشین بیشتر به حاشیه رانده شدند و اقدام نخست وزیر ترکیه زنگ خطر جدی دیگری را در بیخ گوش آنان به صدا آورده است.
عربستان سعودی ومصر دو کشوری هستند که هم درجنگ سی وسه روزه اسرائیل با حز ب الله لبنان، حمایت تلویحی خود را از اسرائیل اعلام کردند وهم در لشکر کشی اخیر اسرائیل در نوار غزه دست جنایت کاران آن رژیم را فشرد، ففط به گمان این که بازوان ایران را قطع کنند ،
زیرا گما ن مصر و برخی ازاعراب نیزاین بود که حماس از طرفداران ایران وتعمیل کننده ی سیاست های آن کشور درخاورمیانه است، ازاین سبب بارضایت دادن به حمله ی اسرائیل به نوارغزه می خواستند با یک تیر دو نشان بزنند؛ هم مقاومت اسلامی را ریشه کن سازند تا گروه های لائیک یا ملی گرا وهم نوا باسیاست های آنا ن امکان رشد پیدا کنند وهم ضربه ی به ایران زده باشند اما آن گونه که پیداست محاسبه ی عرب ها چندان نتایج رضایت بخشی برای آنان به ارمغان نیاورده است؛ زیرا نه تنها حماس شکست نخورد که با ابهت وشکوه بیشتری درعرصه درخشید وامروز به عنوان یک واقعیت انکار نا پذیر درآمده است ومی رود تا حمایت جهانی را کسب کند، ومخالفت عمومی را علیه اسراییل، تا جایی که بعد ازگذشت یک هفته ازاعلام آتش بس، حدود چهل سازمان مدافع حقوق بشرعلیه رژیم اشغالگر به پا خواسته اند حتا نماینده امریکا در سازمان ملل متحد به اسرائیل توصیه کرده است که به سازمان های تحقیق کننده اجازه ی تحقیق دهد؛ این ها همه بیانگر طلوع خورشید پیروزی است که برفلسطینیان طالع گشته است.
 ازسوی دیگر، بسیاری ازتحلیل گران بدین باورند که اعتراض نخست وزیر ترکیه به رئیس جمهور اسرائیل یک امر زود گذر وناشی از احساسات خام وفاقد پشتوانه ی سیاسی واستراتژیک نبوده است، بلکه سرآغازحرکت جدی می باشد که در خاور میانه در حال شکل گرفتن است؛ بدین معنی که دیگر تنها اعراب، طرف برای اسرائیل نخواهد بود، بلکه بازیگران جدیدی درخاورمیانه درحال ظهوراست که در آینده می تواند نقش تعین کننده ی در معادلات منطقه ای داشته باشد، آنچه اعراب تصورمی کردند با سرکوب حزب الله وجنبش حماس به دست می آورند، نه تنها به دست نیاوردند که هزینه های فراوانی نیز پرداختند . ترکیه امروز یکی از کشور های مهم ومطرح است، هم به لحاظ سیاسی سخنی برای گفتن دارد وهم به لحاظ اقتصادی ونظامی از قدرت های مهم منطقه به شمارمی رود وهم چنین نشان داده است که شهامت ایستادن در برابر زور گویی ها وافزون خواهی های اسرائیل را نیز دارد.
 بنا براین مواضع انفعالی برخی ازعرب ها در قبال سرنوشت فلسطین برای این بود تا قدرت خویش را حفظ کنند ولیکن روند جدید بر خلاف تصور رژیم اشغالگر قدس واعراب سازش کار، روندی خواهد بود که بر معادلات خاورمیانه تا ثیر خواهد گذاشت وامریکا وغرب نیز لزوما برای حفظ منافع خویش دررابطه با رژیم اشغالگر تجدید نظرخواهند کرد، زیرا اگراکثریت رژیم های مقتدر با سیاست های امریکا ازدر مخالفت وارد شوند وتامین منافع آن کشور را از راه تعامل انسانی و درراستای منافع خویش مد نظر قرار دهند ، امریکا مجبور خواهد شد که در سیاست های یک جانبه گرای خود تجدید نظر جدی به عمل آورد ونظرکشورها را در مورد توجه د اشته باشد.
 اما احتمال دیگر آنست که نظامی گران ترکیه حرکت های نخست وزیر آن کشور را بر نتابند واز طریق کودتا حکومت فعلی را بر اندازند و یک رژیم دیکتاتوری وکودتایی روی کارآورند اما از آن جا که حکومت فعلی، دارای پایه های وسیع مردمی است، تصور نمی شود نظامیان، دست به چنین کاری نسنجیده ای یزنند.
سخن پایان آنکه خاور میانه آبستن تولد جدی است وامیدا واری آنست که این مولود جدید بتواند تغیرات جدید ی را سبب شود.

منبع :‌خبرگزاری افغانی آوا