معنای اعلام یکجانبه تشکیل کشور فلسطینی
سلام فیاض، خبر از احتمال تشکیل دولت فلسطینی به صورت یکجانبه در مناطق اشغالی 1967 را داد. این اظهارنظر در زمانی مطرح می‌شود که: 1- گفت‌وگوهای سازش به بن‌بست رسیده 2- آقای محمودعباس از نامزدی ریاست سلطه فلسطین انصراف داده 3-انتخابات پارلمانی و ریاست سلطه (25 ژانویه) در پیش است (آن هم تنها در بخشی از مناطق اشغالی 1967) و به این موارد می‌بایست سفر نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به امریکا را نیز افزود که می‌تواند برآیندی از فضای احتمالی برای اعلام تشکیل دولت فلسطینی باشد.
سابقه این اظهارنظر را می‌توان در سفر جیمی کارتر رئیس‌جمهور اسبق امریکا به فلسطین اشغالی جست‌وجو کرد. کارتر در آن سفر و در دیدار با مسئولان رژیم صهیونیستی صراحتاً اعلام کرد که اگر اسرائیل با تشکیل دولت فلسطینی که توصیه کمیته چهارجانبه و در چارچوب «نقشه راه» است، همچنان مخالفت کند، ممکن است طرف فلسطینی به صورت یکجانبه تشکیل دولت فلسطینی را اعلام نماید و این موضوع مشکلاتی را برای رژیم صهیونیستی در پی خواهد داشت.
به نظر می‌رسد این توصیه، هشدار کارتر به صهیونیست‌ها در راستای توصیه گزارش بیکر – هامیلتون باشد که حل بحران فلسطین را تنها چاره رهایی امریکا از باتلاق منطقه خاورمیانه دانسته است. امریکا با هدف وارد آوردن فشار به رژیم صهیونیستی برای همکاری با امریکا در زمانی که به آن نیاز دارد و خروج سریع‌تر امریکا از بحران، این هشدار را داده است و اکنون نیز پیش‌بینی می‌شود، دولت امریکا از تشکیل کشور فلسطینی مورد نظر سلام فیاض استقبال کند و اعتراضات اسرائیل را در این خصوص نادیده بگیرد.
از سوی دیگر از آنجا که انتخابات 25 ژانویه در فلسطین، قرار است فقط در بخشی از کرانه باختری و در شرایط بشدت امنیتی حاکم بر آن و تحت نظارت نیروهای تحت امر کیت دایتون (ژنرال امریکایی) و با حذف غزه و بیت‌المقدس، برگزار شود و با توجه به اینکه محمود عباس و سلطه فلسطین، حاکمیت رژیم صهیونیستی بر بخش‌های متصرف شده کرانه باختری رود اردن را به بهانه ساخت دیوار حائل و شهرک‌های یهودی‌نشین قبلاً و به صورت تلویحی و آشکار پذیرفته‌اند، به نظر می‌رسد کشور فلسطینی مورد نظر سلام فیاض که تابعیت غیرفلسطینی نیز دارد، در داخل دیوار حائل در کرانه باختری تشکیل خواهد شد و این امر به معنی حذف هویت فلسطینی (حذف شهر بیت‌المقدس و مسجدالاقصی) و پذیرش هویت یهودی دیگر بخش‌های سرزمین اسلامی فلسطین است که آشکارا خیانت به آرمان فلسطین و نهادینه کردن شکاف و شقاق در جامعه فلسطینی است.
از آنجا که افکار عمومی در کرانه باختری موافق این جریان نیست، کشور محتمل فیاض با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شود. هرچند وی امیدوار است این چالش‌ها را از طریق اعمال سیاست پلیسی و امنیتی و کمک‌های اقتصادی وعده داده شده بنیامین نتانیاهو برطرف سازد ولی با توجه به میزان نقشی که احزاب نژادپرستی مانند شاس و اسرائیل بیتنا در دولت ائتلافی نتانیاهو دارند و صراحتاً خواهان حذف هویت فلسطین هستند، این وعده‌ها تحقق‌یافتنی به نظر نمی‌رسند.
با تشکیل کشور فلسطینی در کرانه باختری، رژیم صهیونیستی نیز با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو خواهد بود. در صحنه داخلی، جریان‌های نژادپرست که تنهاخواهان استمرار و استقرار حاکمیت یهودی بر کل سرزمین فلسطین و تصفیه نژادی آن از غیریهود هستند، تشکیل کشور فلسطین و استقرار حاکمیت غیریهودی را در کرانه باختری که مطابق آموزه‌های تورات، ارض مقدس یهود است ، برنخواهند تابید و این امر هم در صحنه سیاسی و هم در صحنه اجتماعی معضل بزرگی را برای این رژیم ایجاد خواهد کرد.
در عرصه بین‌الملل باتوجه به پذیرش کشور فلسطین از سوی سازمان ملل و به رسمیت شناختنش از سوی کشورهای دیگر، تداوم شهرک‌سازی و اشغال سرزمین فلسطین از سوی این دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی قابل پذیرش نخواهد بود و اسرائیل به عنوان یک قدرت اشغالگر که بخشی از حاکمیت یک کشور عضو جامعه جهانی را اشغال کرده مطرح خواهد شد و این امر تهدیدات زیادی را برای صهیونیست‌ها ایجاد خواهد کرد. لابی‌های صهیونیستی که پیوسته از رژیم صهیونیستی حمایت کرده و امکانات دولت‌های غربی را در جهت این حمایت به کار گرفته‌اند نیز تا حد زیادی توانایی خود را از دست خواهند داد. ایپاک لابی صهیونیستی در امریکا که بیش از 3هزار نفر از مسئولان سابق و فعلی امریکا در آن عضویت دارند و پیوسته از سیاست‌های رژیم صهیونیستی در ساختار هیأت حاکمه امریکا دفاع کرده است نیز قادر به حمایت جدی از اسرائیل در این عرصه نخواهد بود. بویژه این که شکاف بزرگی در این لابی تحت عنوان «جی‌استریت » شکل گرفته که خواستار هماهنگی و همراهی بیشتر و مؤثرتر اسرائیل با دولت امریکاست.
اتحادیه اروپا نیز از مدتها قبل پیگیر این موضوع بوده و حتی صراحتاً اعلام کرده که اگر اسرائیل تشکیل دولت فلسطینی را نپذیرد و امریکا هم نتواند و یا نخواهد اسرائیل را به پذیرش این موضوع وادارد، ممکن است اتحادیه اروپا تشکیل کشور فلسطینی را به طور یکجانبه پذیرفته و از آن حمایت کند که البته این امر مشکلاتی را هم برای اسرائیل و هم برای امریکا به دنبال خواهد داشت. نبیل شعث از اعضای شورای مرکزی فتح و مسئول روابط بین‌المللی این جنبش می‌گوید: تشکیل کشور فلسطینی موضوعی است که همواره مطرح بوده و حتی اروپایی‌ها از زبان خاویر سولانا حمایت خود را از این مسئله اعلام کرده‌اند.
تحلیلگران معتقدند حتی اگر دولت محتمل سلام فیاض شکل بگیرد، این به معنی پایان بحران فلسطین نیست. هرچند این دولت در واقع ناظر به قطعنامه‌های سازمان ملل متحد مانند قطعنامه 242 است اما با توجه به این که ماهیت وجودی رژیم صهیونیستی بر تهدید، ماجراجویی و ناامنی آفرینی تعریف شده است و اساساً اسرائیل در شرایط صلح، ماندگاری نخواهد داشت، این رژیم، خود، بحران را به شکل دیگری مدیریت خواهد کرد. همچنین تشکیل دولت فلسطینی درچارچوبی که فیاض و محمود عباس مطرح ساخته اند خواهان زیادی در جامعه فلسطینی ندارد و فلسطینیان کماکان خواهان احقاق حقوق کامل خود هستند.
علی‌رغم همه این موارد اکثر تحلیلگران معتقدند این اظهارنظر فیاض در شرایط فعلی چیزی نیست جز فریب افکار عمومی و ایجاد و بازگرداندن اعتماد به جریان سازش به رهبری محمود عباس تا در انتخابات آتی در کرانه باختری با مشارکت بالایی این جریان به پیروزی دست یابد.
احمد رضا روح الله زاد
منبع : ایران