تحلیلی بر تحرکات امنیتی آمریکا-اسراییل علیه ایران
...به نظر می رسد هدف اصلی تمامی این تحرکات دیپلماتیک و امنیتی " خلق فضایی است که ایران را مرعوب خود نماید و این کشور را وادار کند ذخایر اورانیوم خود را بدون دریافت تضمین به طرف های خارجی واگذار نماید". امری که دکتر محمود احمدی نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران به شدت با آن مخالفت کرد...
تلاشها برای حل و فصل اختلافات میان ایران و کشورهای موسوم به 1+5 بر سر برنامه هسته یی ایران با مانع تراشی کشورهای غرب به نقطه یی شبیه به بن بست رسیده و براین اساس طرفهای این مذاکره باردیگر بر سر چهارراه سرگردانی متوقف شده اند. جمهوری اسلامی ایران با غنی سازی اورانیوم عالی در خارج از مرزهای خود موافقت کرده و همزمان تحویل ذخایر اورانیوم خود را به طرف خارجی بدون دریافت تضمین رد کرده است. در مقابل آمریکا و هم پیمانان این کشور در گروه 1+5 از ایران می خواهند که ذخایر اورانیوم خود را بدون دریافت تضمین در اختیار آنان بگذارد.
* تحرکات مقدماتی جاری:
جمهوری اسلامی ایران قاطعانه تحویل ذخایر اورانیوم خود را به غرب بدون دریافت تضمین رد کرده و در مقابل آمریکا و اروپا نیز قاطعانه با هرگونه اعطای تضمین به ایران مخالفت نمودند. به دنبال بن بست بوجود آمده در مذاکرات تحرکات میدانی زیر آغاز شد.
- در جریان سفر آسیایی (خاور دور)باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا وی در دیدار با همتایان چینی (هو جین تائو) و روسی (دیمیتری مدودوف) خود موضوع برنامه هسته یی ایران را مورد بحث و بررسی قرار داد و حتی گفته شد که اوباما شفاهی به حاکمیت چین بر تایوان اعتراف نمود. حتی گفته شد که در پی این مذاکرات طرفین درباره امکان تحمیل مجازاتهای بیشتر علیه ایران در صورت پافشاری تهران بر عدم تحویل ذخایر اورانیوم به غرب به بحث و تبادل نظر پرداختند.
- نشستی اطلاعاتی در امان پایتخت اردن برگزار شد. این نشست مشخصا در 12 نوامبر جاری(2009) و با حضور سرلشکر محمد راقد رییس سازمان اطلاعات اردن، مائیر داگان رییس سازمان جاسوسی اسراییل (موساد) عمر سلیمان رییس سازمان اطلاعاتی مصر به همراه شماری از مسئولان بلندپایه آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) و پنتاگون برگزار شد. در این نشست شرکت کنندگان صرفا موضوع برنامه هسته یی ایران و پیامدهای احتمالی آن را مورد بحث و بررسی قرار دادند. پس از پایان این نشست عمر سلیمان با عجله به ریاض رفت و با همتای سعودی خود امیر مقرن بن سلطان عبدالعزیز دیدار و وی را از فحوای مذاکرات نشست امنیتی امان مطلع کرد. همچنین دو طرف درباره دستیابی به تفاهمات بیشتری با یکدیگر بحث و بررسی کردند.
شایان ذکر اینکه نشست امنیتی و اطلاعاتی امان و سفر سلیمان به ریاض پیش از سفر اخیر بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به واشنگتن صورت گرفت که بلافاصله پس از دیدار نتانیاهو با باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا بلافاصله اقدام به سفر آسیایی و دیدار با هوجین تائو و مدودف کرد. حتی گفته شده نتانیاهو در بازگشت از واشنگتن که سفری به پاریس داشت در دیدار با سارکوزی رییس جمهوری فرانسه برخلاف اخبار رسانه ها هیچ سخنی در باره پرونده صلح با سوریه به میان نیاورد بلکه نخست وزیر اسراییل سارکوزی را از فحوای مذاکرات نشست امنیتی – اطلاعاتی امان و محتوای مذاکرات خود با اوباما درباره ایران باخبر کرد.
- تحرکات جدید محور واشنگتن- تل آویو :
گفته شده مسئولان آمریکایی شرکت کننده در نشست اطلاعاتی امان بلافاصله از اردن راهی اسراییل شدند تا درباره نحوه تعامل جدید آمریکا و اسراییل به ایجاد راهکارهایی در چند سطح بپردازند که شامل چهار سطح زیر می شود:
- سطح اول: ارتباط بین دفتر نخست وزیر اسراییل با دفتر رییس جمهور آمریکا
- سطح دوم: ارتباط بین دفتر وزیر جنگ اسراییل با وزیر دفاع آمریکا
- سطح سوم: ارتباط بین دفتر رییس ستاد مشترک ارتش اسراییل با رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا
- سطح چهارم: ارتباط بین دفاتر روسای سرویس های اطلاعاتی اسراییل با دفاتر روسای دستگاههای اطلاعاتی آمریکا
این ترتیبات ارتباطی بدون شک برای تحقق اهداف دوگانه زیر طرح و برنامه ریزی شده است:
- واکنش روحی (معنوی) : به این معنی که این اقدام میزان روابط مستحکم میان نهادهای آمریکایی و اسراییلی را نشان دهد
- کنترل متقابل: این اقدام می تواند به تقویت قدرت واشنگتن در پیگیری تحرکات تل آویو و همزمان به تقویت قدرت تل اویو در هماهنگی با واشنگتن بینجامد
از نحوه تحرکات آمریکا و اسراییل می توان درک کرد که آنان به سمت تحمیل فشارهای مضاعف و تلاش برای افزایش روحیه خود علیه ایران حرکت می کنند . علاوه براین ملاحظه می کنیم که همزمان تلاش های منطقه یی هم در جهت مشارکت در حل پرونده هسته یی صورت میگیرد که این تلاش ها در محورهای زیر خلاصه می شود:
- تحرک دیپلماتیک قطردر قبال تهران
- تحرک دیپلماتیک ترکیه در قبال تهران
- تحرک دیپلماتیک کویت در قبال تهران
در یک ارزیابی سرانگشتی می توان پی برد که برخی از این تحرکات با هدف انتقال برخی پیامها برای ایران صورت می گیرد و مشخصا تحرکات قطر و کویت دقیقا بعد از برگزاری نشست اطلاعاتی امان و نشست امنیتی – اطلاعاتی میان عمر سلیمان رییس سازمان اطلاعات مصر و امیر مقرن بن سلطان عبدالعزیز رییس سازمان اطلاعات سعودی در ریاض انجام گرفته است. از این رو می توان فهمید تحرکات دیپلماتیک کویت و قطر براساس تشویق های عربستان سعودی صورت گرفته است. اما تحرکات دیپلماتیک ترکیه بعید به نظر می رسد براساس بسته تشویقهای منطقه یی و بین المللی برای ایران صورت گرفته باشد. زیرا ترکیه در آینده با هرگونه تحمیل مجازات جدید علیه تهران به دلیل رویکرد جدیدش به شرق مخالفت خواهد کرد.
تاکنون به اندازه کافی درباره فحوای مذاکرات سران امنیتی و اطلاعاتی اردن، مصر، اسراییل و آمریکا در امان اطلاعاتی درزنیافته است و حتی اطلاعاتی هم درباره محتوای نشست اطلاعاتی ریاض منتشر نشده است اما در خصوص نشست ریاض می توان حدث زد که عمرسلیمان رییس اطلاعات مصر یا از امیر مقرن خواسته است از ایده عدم واگذاری فضای عربستان به هواپیماهای اسراییلی به دلیل حمایت ایران از شیعیان یمن عقب نشینی کند و یا اینکه سلیمان سعی کرده است با امیر مقرن در خصوص نقطه نظراتی که در نشست امان در مورد گزینه های احتمالی برای آینده منطقه ارائه شده ، هماهنگی های لازم را انجام دهد.
در کنار این تحرکات تحولاتی که بر همسویی طرف های یاد شده علیه محور مقاومت در منطقه خاورمیانه به رهبری ایران اشاره دارد و درچاچوب فشار برتهران صورت می گیرد می توان به دخالت نظامی سعودیها علیه ساکنان شیعی استان صعده یمن و همکاری دولت صنعا با ریاض در این خصوص، شانتاژتبلیغاتی رژیم صهیونیستی در خصوص توقیق کشتی حامل سلاح از سوی ایران برای حزب الله و حماس و همچنین تهدیدات اسراییل مبنی بر حمله مجدد به نوار غزه اشاره کرد.
به رغم همه این تحرکات امنیتی و دیپلماتیک اما موضع جمهوری اسلامی ایران کاملا روشن و صریح بوده است. ایران اعلام کرده است هرگونه ماجراجویی نظامی علیه تهران باعث خواهد شد نوک حملات انتقامجویانه پرشدت این کشور علیه اسراییل، آمریکا و هم پیمانان این دو نشانه رود. و اینکه ضربه انتقامجویانه ایران بدون شک بیش از همه مشخصا متوجه رژیم صهیونیستی است. بنابراین به نظر می رسد هدف اصلی تمامی این تحرکات دیپلماتیک و امنیتی " خلق فضایی است که ایران را مرعوب خود نماید و این کشور را وادار کند ذخایر اورانیوم خود را بدون دریافت تضمین به طرف های خارجی واگذار نماید". امری که دکتر محمود احمدی نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران به شدت با آن مخالفت کرد.
گردآوری: مهدی شکیبایی