تلاش برای منع انتفاضه جدید

شماری از طرفهای منطقه ای وبین المللی برای جلوگیری از وقوع انفجار اوضاع در اراضی فلسطینی و همچنین آغاز انتفاضه سوم در کرانه باختری فعالیت های پردامنه ای را شروع کرده اند.
ناآرامی هادر کرانه باختری از جمعه هفته گذشته زمانی که خبر شهادت عرفات جرادات اسیر 30 ساله فلسطینی در زندان صهیونیستی مجدو منتشر شد آغاز گردید و در سطحی نسبی تقریبا تمامی نقاط مختلف کرانه باختری را در برگرفت و چنانچه ادامه داشته باشد دامنه آن به نوار غزه جایی که اسراییلی ها ، آمریکایی و اروپایی ها آن را کمپ مبارزان فلسطینی نامیده اند گسترش خواهد یافت. این در حالی است که با توجه به وضعیت درونی رژیم صهیونیستی خاصه ناتوانی جریان پیروز در انتخابات سوم بهمن پارلمان (کنیست) این رژیم در تشکیل کابینه، واشنگتن تلاش دارد بااعمال فشار بر احزاب داخلی اسراییل از یک سو و آرام سازی منطقه از سوی دیگر امکان تشکیل کابینه اسراییل به شکل دلخواه خود را فراهم کند و در این راه حتی تصمیم گرفته است سفری را به منطقه جنوب غرب اسیا انجام دهد.
در چنین شرایطی شهادت جرادات به مثابه روشن کردن کبریت در انبار پر از باروت بود. در اولین دقایق انتشار این خبر که از سوی مقامات زندان مجدو اعلام شده بود که مرگ این اسیر فلسطینی به سبب ایست قلبی بوده دهها هزار نفر در نقاط مختلف کرانه باختری به خیابانها ریختند. در گیریها بویژه در استان الخلیل زادگاه شهید جرادات و بیت لحم به حدی گسترده بود که صدها نیروی امنیتی و نظامی اسراییل بلافاصله در منطقه مستقر شدند و درگیریهای متعددی بین جوانان فلسطینی و صهیونیستها درگرفت. تقریبا از زمان این اعتراضات تا به امروز تمامی تحلیل ها خبر از وقوع انتفاضه جدید در فلسطین می دهد. حتی رسانه های گروهی اسراییل نیز در تیترها و عناوین مشترکی از تل اویو می خواستند " انتفاضه را متوقف کنند" . در رسانه های فلسطینی نیز از جرادات به عنوان " بوعزیزی انقلاب فلسطین" یاد می کنند.
در حالی که تقریبا تمامی گروههای فلسطینی از این اعتراضات حمایت کرده و خواستار ادامه آن هستند تلاش هایی در سطح منطقه و صحنه بین الملل اغاز شده است تا به هر قیمتی مانع از آغاز انتفاضه جدیدی در فلسطین شوند. در مقدمه این تلاشها، پادشاهی اردن قرار گرفته است. اردنی ها از سه روز پیش رایزنی هایی را با مقامات مصری با هدف اقناع گروههای فلسطینی برای توقف اعتراضات صورت داده اند. مقامات مصری نیز که ناظر بر آتش بس پس از جنگ هشت روزه میان نوار غزه و رژیم صهیونیستی هستند بیم ان دارند که دامنه این اعتراضات به نوار غزه کشیده شود وانگاه نقش دشواری را در این شرایط بخواهند بازی کنند و لذا رایزنی هایی با گروههای فلسطینی در این زمینه صورت داده اند. اردن که این روزها تنها روزنه تنفسی جریان سازش در فلسطین محسوب می شود در هماهنگی کامل با کاخ سفید حمایت های لازم از تشکیلات خودگردانی فلسطین برای ممانعت از وقوع انتفاضه جدید در نتیجه ناآرامی های ناشی از شهادت جرادات را صورت می دهد. اما پرسش اینجاست چرا اساسا غرب و هم پیمانان منطقه ای او از وقوع انتفاضه در کرانه باختری فلسطین بیم دارد. در پاسخ اشاره به چند نکته ضروری است:
1- وضعیت جریان سازش در فلسطین خاصه کرانه باختری که بیشترین نزدیکی جغرافیایی با رژیم تل اویو و نقاط و مراکز حساس آن دارد بسیار ضعیف است. لذا وقوع انتفاضه به معنای جایگزینی جریانهای مقاومت در کرانه باختری است.
2- وضعیت درونی اسراییل بواسطه بروز ناهنجاریهای اجتماعی، حزبی، اقتصادی و... بسیار شکننده است و لذا با توجه به تغییرات پیرامونی محیط فلسطین در نتیجه انقلابهای عربی و بیداری اسلامی وقوع انتفاضه نوعی القای این موضوع خواهد بود که دامنه انقلابها به درون فلسطین کشیده شده و موج بیداری اسلامی علیه اسراییل راه افتاده استکه قطعا بار مثبت برای فلسطینی ها و جهان اسلام و بار منفی برای رژیم صهیونیتسی در پی دارد.
3- امریکا هم در منطقه جایگاه مناسبی ندارد. تلاشهای او برای ساقط کردن نظام سوریه که نزدیکترین عقبه به فلسطینی ها در مقابله با اشغالگری اسراییل محسوب می شود با شکست مواجه شده و از دیگر سو اختلافات عمیقی میان گروههای معارض سوری و کشورهایی چون قطر ، ترکیه و عربستان بوجود آمده است و همه اینها در حالی است که نظام سوریه در وضعیت روحی - روانی بسیار بالایی به سر می برد. در چنین شرایطی است که اردنی ها می کوشند مانع از انفجار اوضاع در کرانه باختری شوند چه اینکه وقوع هرگونه رویداد غیر قابل پیش بینی در کرانه باختری ممکن است به خلق معادلات جدیدی در منطقه علیه منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی و دنباله های منطقه ای آنان و در له ملتهای منطقه بینجامد.
نویسنده مهدی شکیبایی