بحران هویت و بن بست سیاسی تشکیلات خودگردان فلسطین

گروه تحلیل و تفسیر خبرگزاری قدس (قدسنا)

ملت فلسطین در انتفاضه اخیر قدس، تشکیلات خودگردان و گفتمان سازشکارانه و مسالمت جوی آن در قبال رژیم صهیونیستی را پشت سر گذاشت. عقب ماندن تشکیلات خودگردان از تحولات عرصه میدانی فلسطین و فاصله ایجاد شده بین ملت غیور فلسطین و تشکیلات مزبور ،سبب ایجاد شکاف در بدنه تشکیلات خودگردان به نفع انتفاضه و مقاومت شد و تشکیلات خودگردان دچار نوعی بحران هویت گشت. اینکه افسر امنیتی تشکیلات خودگردان خود عملیات شهادت طلبانه انجام می دهد ،یعنی دامنه و عمق انتفاضه درحال گسترش بوده و این مساله سبب ایجاد شکاف در بدنه تشکیلات خود گردان شده است.
البته تشکیلات خودگردان علاوه بر بن بست سیاسی، دچار بحران هویت و بحران مشروعیت نیز شده است.

در حالیکه ابومازن خواستار پایان انتفاضه و مبارزه مسلحانه و عملیات شهادت طلبانه است در درون کمیته مرکزی فتح برسر این موضوع اختلاف نظر جدی وجود دارد. خبرگزاری "آمد للاعلام" مورخ(94/8/2 - 2015/10/24) به نقل از یکی از اعضای کمیته مرکزی فتح فاش کرد در جلسه مورخ (2015/10/22) به ریاست ابومازن، میان "توفیق الطیراوی" و "محمود العالول" درخصوص درخواست ابومازن برای توقف درگیری ها با رژیم صهیونیستی درگیری لفظی شدید پیش آمد.

شاخه جوانان جنبش فتح نیز باصدور بیانیه ای به تاریخ (94/8/5 -2015/10/27) برادامه انتفاضه مردمی قدس درتمامی فلسطین تاکید کرد.

"حسین منصور"عضو کمیته مرکزی جبهه خلق نیز خواستار ضرورت تسریع در تشکیل فرماندهی ملی یکپارچه برای برنامه ریزی و فرماندهی انتفاضه اخیر قدس به منظور تحقق اهداف آن شد.

"جبهه دمکراتیک برای آزادی فلسطین" نیز خواستار ادامه انتفاضه قدس شد.

سرلشگر"ابوالعینین" عضو کمیته مرکزی فتح نیز خواستار مسلح کردن ملت فلسطین برای مقابله با جنایات مستمر رژیم صهیونیستی و تجاوزات مداوم شهرک نشین ها شد.

چند مقام ارشد امنیتی و انتظامی اسرائیل نیز تایید کردند که عواملی در داخل تشکیلات خودگردان فلسطین و نیز حماس و سازمان های اسلامی،عاملان اصلی تحریک فلسطینی ها و مسلمانان برای براه انداختن آشوب هستند.

آنها گفتند: " اگرچه ابومازن قصد افزایش آشوب را ندارد ولی عواملی در داخل جنبش فتح ،این آتش را دامن می زنند.(به نقل از سایت موسسه پژوهشی ندا ,94/8/19 ,کد خبر 312667).

بخش های مختلف تشکیلات خودگردان به ویره شاخه نظامی و امنیتی (گردان شهداء الاقصی) آن و شاخه جوانان جنبش فتح به گفتمان و عملکرد سازشکارانه و مسامحه جویانه تشکیلات خودگردان بویژه شخص ابومازن بی اعتماد شده و بطور روزافزونی ،تحت تاثیر مجاهدت ها و رشادت های ملت مظلوم فلسطین ،از آن فاصله گرفته و خواهند گرفت.

تشکیلات خودگردان دچار نوعی بحران هویت و مشروعیت شده است. علاوه براینکه وقوع انتفاضه اخیر قدس خود دلیلی محکم بر بن بست گفتمانی و سیاسی تشکیلات خودگردان در عرصه فلسطین است.   البته نباید نقش ، اقبال جامعه صهیونیستی به راستگرایان افراطی در عرصه سیاسی را در بوجود آمدن این بن بست سیاسی فراموش کنیم.

سیاست های افراطی ؛دولت های راستگرای اسرائیل از مهمترین عوامل ایجاد بن بست در فرایند به اصطلاح صلح خاورمیانه هستند. گفتمان و عملکرد مسالمت جویانه تشکیلات خودگردان ،بویژه ابومازن از یک طرف، و زیاده خواهی و افراط گری دولت های  راستگرا در رژیم صهیونیستی و شخص نتانیاهو از طرف دیگر؛ سبب شکست فرایند به اصطلاح صلح خاورمیانه(فلسطینی - اسرائیلی) شد  و دستاوردی برای فلسطینی ها به همراه نداشت و از اینجا بود که انتفاضه آغاز گردید و فراگیر شد.

باردیگر تاکید می شود که تجاوز گری و اشغالگری دولت های راستگرا و افراطی در اسرائیل نیز یکی از مهمترین دلایل شکست فرایند  به اصطلاح صلح خاورمیانه بوده است. لذا پیوستن تشکیلات خودگردان به ائتلاف اسلامی ضد تروریسم عربستان ،ناشی از وجود بحران هویت و مشروعیت در تشکیلات خودگردان فلسطین  و ناکامی آن در به سرانجام رساندن فرایند صلح خاورمیانه ارزیابی می شود .
پیوستن تشکیلات خودگردان به ائتلاف ضد تروریسم عربستان، راهکاری انفعالی و ناکارآمد، برای برون رفت از بحران های متنوع داخلی و خارجی گریبانگیر تشکیلات خودگردان و ابومازن محسوب می گردد.

تشکیلات خودگردان از طرفی  درصدد پرکردن خلا حضور مصر،با عربستان سعودی  در عرصه فلسطین و بویژه بعد از سقوط "محمد مرسی" بوده و از طرفی دیگر درپی استفاده از امکانات مالی،سیاسی و حقوقی عربستان است.    اما پیوستن تشکیلات خودگردان فلسطین به این ائتلاف سبب تاثیر گذاری عربستان بر تشکیلات خودگردان و ساف شده و نوعی تناقض را در آینده به دنبال خواهد داشت.

باتوجه به گفتمان سازشکارانه و رویکرد سلفی عربستان و نیز توجه اخیر آن به اسلامگرایان فلسطین مثل حماس از سویی و ائتلاف ونزدیکی با تشکیلات خودگردان از سویی دیگر ؛شاهد نوعی سردرگمی در سیاست خارجی عربستان در قبال فلسطین هستیم و این بر بحران هویت تشکیلات خودگردان خواهد افزود. علاوه براینکه همسویی روزافزون و نوعی ائتلاف تاکتیکی عربستان و رژیم صهیونیستی سبب پیچیده تر شدن اوضاع فلسطین خواهد شد. 

پررنگ شدن نگاه سلفی در آینده فلسطین ، درکنار گفتمان و رویکرد سازشکارانه عربستان درقبال رژیم صهیونیستی و نیز همسویی و نزدیکی تاکتیکی عربستان با آن ؛تاثیرات مخرب شدیدی بر عرصه داخلی فلسطین خواهد گذاشت . فلذا ملت مقاوم و مظلوم فلسطین و گروه های مقاومت باید بر تغییر گفتمان و اصلاح ساختار تشکیلات خودگردان به نفع انتفاضه و مقاومت اقدام کنند.

* دکتر علیرضا عرب عضو کمسیون سیاسی و امور بین الملل جمعیت دفاع از ملت فلسطین