یادداشت/
پایان تلخ بازی برای بارزانی
بارزانی و کسانی که به او مشاوره می‌دهند گمان می کردند پس از برگزاری همه پرسی ، سرنوشت استان کرکوک را هم در دست خواهند گرفت ولی برخلاف آنچه تصور داشتند ، در نبردی که داشتند مغلوبه شدند. شرایطی که وضعیت آتی سلیمانیه ، اربیل و دهوک را به نفع دولت مرکزی رقم خواهد زد.
به گزارش خبرگزاری قدس (قدسنا) «سعداله زارعی» کارشناس مسائل منطقه در یادداشتی برای روزنامه حمایت نوشت: در ماه های اخیر که برچیده شدن بساط داعش در عراق در آخرین مراحل خود قرار دارد ، «مسعود بارزانی» با تکیه زدن غیرقانونی و بدون انتخابات بر کرسی ریاست اقلیم کردستان عراق ، درصدد اعمال سلطه غیرقانونی خود ، نه در حوزه نفوذ سنتی یا در مرزهای اقلیم، که حتی در مناطقی که رسماً جزو اقلیم کردستان شناخته نمی‌شوند ، برآمد. همه پرسی اقلیم کردستان عراق که توسط «مسعود بارزانی» و با تحریک بازیگران پشت صحنه ازجمله رژیم صهیونیستی برگزار شد ، در حالی بود که مقامات این اقلیم ، سودای استیلا بر مناطق حیاتی و اقتصادی کرکوک را در سر می پروراندند ولی درنهایت با حمله نیرو های عراقی و سیطره آن‌ها بر این نواحی ، طعم تلخ شکست را به آن‌ها چشاند.
گفتنی است بر اساس ماده ۱۱۰ قانون اساسی فدرال عراق ، دولت مرکزی ، مسئولیت مستقیم اداره امور نفت و گاز استخراج شده را برعهده دارد و درآمد های حاصله از آن نیز به‌صورت منصفانه و متناسب با فراوانی جمعیت مناطق مختلف عراق ، تقسیم می‌شوند. افزون بر این، در ماده ۱۱۱ قانون اساسی عراق ، ترسیم سیاست‌های کلان در حوزه انرژی باهدف تضمین عادلانه آن ، از وظایف دولت فدرال با هماهنگی با دولت های منطقه‌ای بر شمرده شده است؛ اصولی که بارزانی در عمل نشان داد که به آن ها پایبند نیست و با رفتار غیر قانونی خود در برگزاری همه‌پرسی ، مردم عراق و شهروندان کرد این کشور را به‌سوی سرنوشتی مبهم سوق داد.
در این میان و پس از انتشار تصاویر شادمانی مردم کرکوک عراق از پیروزی نیروهای ارتش و برگزاری جشن الحاق مجدد به دولت مرکزی ، رویگردانی غیرقابل‌انکار مردم این منطقه از حکومت بارزانی و حمایت آن ها از اتحاد و یکپارچگی کشورشان بار دیگر به اثبات رسید و روشن شد که ادعای رهبران اقلیم کردستان در خصوص طرفداری قطعی مناطق تحت سیطره خود از نتیجه همه پرسی ، خواب و خیالی بیش نبوده است. بارزانی مدعی است که خیانت بخشی از نیرو های پیشمرگه عامل شکست در کرکوک بوده ، حال اینکه اخبار موثق حاکی از آن است که این نیروها بدون درگیری ، مواضع خود را به نیروهای عراقی تحویل و اتحاد را به جنگ و تفرقه ترجیح داده‌اند.
نکته دیگری که حائز اهمیت است ، ابراز برائت رهبران جریان‌های تأثیرگذار کرد از فرقه بارزانی و حلقه اطراف اوست که به‌عنوان نمونه باید به اظهار نظر، «لاهور شیخ جنگی» موسوم به «زانیاری» ، مسئول عالی رتبه امنیتی «اتحادیه میهنی کردستان» اشاره کرد که علناً اعلام کرده مسعود بارزانی را رهبر خود نمی‌دانند و آنچه در کرکوک روی‌داده را نتیجه توطئه رفراندوم بارزانی قلمداد کرده است. جنبش «تغییر» ، یکی دیگر از احزاب منتقد رفراندوم برگزارشده نیز طی بیانیه‌ای انحلال حکومت اقلیم کردستان را خواستار شده و اعلام کرده است مسئولیت حوادث فعلی متوجه کسانی است که دستاوردهای چندین ساله کردها را فدای منافع شخصی و حزبی خود کرده‌اند.
بااین‌حال ، به نظر می‌رسد که بارزانی همچنان بر اوهام و تخیلات خود در خصوص عدم تمکین از دولت فدرال عراق و استقلال منطقه کردستان، با وجود مغایرت این تصمیم با قانون اساسی این کشور اصرار دارد که بی‌شک عاقبت خوشی را برای این منطقه رقم نخواهد زد ، ضمن اینکه زیان چنین بلند پروازی جاهلانه ای که با ضرب شست ارتش عراق در کرکوک مواجه شد ، بیش از همه متوجه شهروندان کرد این اقلیم خواهد شد.
در حال حاضر ، مرزهای کردستان عراق از سوی همسایگان به درخواست دولت مرکزی مسدود شده و اوضاع اقتصادی نامناسبی بر این منطقه حاکم است. از سوی دیگر ، اصرار بارزانی و دوره افتادن او برای یافتن حامی و شریک از میان کشورهای اروپایی می‌تواند خطر جنگ داخلی، درگیری و کشتار مردم را در پی داشته باشد که قطعاً به سود رژیم صهیونیستی و آمریکا تمام خواهد شد و در راستای سیاست تضعیف کشورهای مسلمان منطقه و از بین بردن منابع و به محاق بردن توان آنان به شمار می‌آید.
به‌عنوان نمونه ، «جان مک‌کین» ، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا چندی پیش نسبت به عواقب استفاده از سلاح های آمریکایی ارتش عراق در دفاع از تمامیت ارضی این کشور و علیه کرد های تجزیه طلب هشدار داد و آن ها را یکی از «مهم ترین و سنتی ترین» شرکای واشنگتن توصیف کرد. رژیم صهیونیستی هم به کرات از استقلال طلبی اقلیم کردستان حمایت کرده و تنها حامی این اقدام بوده است ، چراکه این رژیم از طریق اربیل می توانست خود را دیوار به دیوار ایران ببیند. ازاین‌رو ، بعد از شکست طرح امنیتی آمریکا در مرز های شرقی سوریه ، هیچ چیز به اندازه تشکیل کشور کردی برای تل آویو و واشنگتن جذاب نبود اما باز پس گیری اربیل و پیش از آن، آزاد‌سازی موصل ، این توهمات را باطل کرد.
از ذکر این نکته نباید غافل بود که هم‌زمان با نبرد سنگین دولت مرکزی عراق و حشد الشعبی با داعش ، تروریست های تکفیری بخش عمده‌ای از نیرو های خود را از مرز های کردستان عراق به مناطق مرکزی گسیل کردند و بارزانی با استفاده از این فرصت ، سلطه خود را بر سراسر مناطق کرد نشین تحکیم بخشید و مناطقی خارج از این حوزه مثل کرکوک را نیز به تصرف درآورد. منطقی بود که بغداد در آن برهه ترجیح دهد این مناطق ، به جای اینکه در اشغال داعش باشند ، توسط نیرو های کرد عراقی کنترل شوند ولی شرایطی که بارزانی به وجود آورد ، دولت را مجبور کرد که این مناطق نفت خیز را باز پس گرفته و با استفاده از حربه نظامی ، مقامات کردستان را بین لغو نتایج همه پرسی یا تشدید فشار ها برای تضمین تمامیت ارضی عراق مخیر کند.
بارزانی و کسانی که به او مشاوره می‌دهند گمان می کردند پس از برگزاری همه پرسی ، سرنوشت استان کرکوک را هم در دست خواهند گرفت ولی برخلاف آنچه تصور داشتند ، در نبردی که داشتند مغلوبه شدند. شرایطی که وضعیت آتی سلیمانیه ، اربیل و دهوک را به نفع دولت مرکزی رقم خواهد زد. به این مفهوم که ارتش عراق و نیرو های مردمی نمی‌توانند کرکوک را از حضور شبه نظامیان پیشمرگه پاک سازی کنند ولی به مراکز تصمیم گیری آن ها در سلیمانیه و اربیل بی توجه باشند. ازاین‌رو ، برگزاری رفراندوم نه‌تنها به آنچه استیفای حقوق کرد ها می خواندند ، منجر نشد و آن‌ها در مضیقه اقتصادی و سیاسی قرار داد بلکه به تعبیر رهبر اتحادیه میهنی کردستان ، کرکوک هم از دست نیروهای وابسته به بارزانی خارج شد. آنچه در کردستان عراق روی داد ، به بیان ساده مترادف است با در گیر کردن چهار کشور منطقه (عراق ، ایران ، ترکیه و سوریه) که به تعبیر مقام معظم رهبری در دیدار با رئیس جمهور ترکیه ، «خیانت به منطقه و موجب تهدید آینده آن» و دارای «عوارض دراز مدت برای همسایگان» است. لذا قطعاً می‌توان گفت که اگر این توطئه به مرحله اجرا برسد ، تمام منطقه غرب آسیا درگیر فتنه‌ای فرا گیر و شدید تر از داعش خواهد شد.
بنابراین ، حمله نیروهای عراقی ، با توجه به نپذیرفتن شرایط مذاکره و عدم تعامل بارزانی با دولت مرکزی عراق ، پس از تعیین ضرب الاجل بغداد نسبت به استیفای حق قانونی خود برای اعمال حاکمیت بر کل کشور و برابر قانون، در مناسب‌ترین زمان ممکن صورت گرفت و بازگشت دوباره کرکوک زیر پرچم عراق ، پیامی قاطع به حامیان منطقه ای و فرا منطقه ای بارزانی در خصوص قاطعیت دولت و ارتش عراق در مقابل هرگونه شیطنت تجزیه‌طلبانه ارسال کرد.
انتهای پیام/22/