تحرک جدی عربستان سعودی
به سوی فعالیت های هسته ای

مرکز تحقیقات امنیتی رژیم صهیونیستی
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری قدس (قدسنا) ، مرکز تحقیقات امنیت ملی رژیم صهیونیستی در گزارشی به شرایط کنونی و افق پروژه فعالیتهای اتمی عربستان سعودی در زمینه های صلح آمیز اشاره کرده و از نگرانیهای اسرائیل در قبال توسعه این پروژه به سوی فعالیتهای نظامی اتمی خبر داده است.
در پژوهش مرکز تحقیقات امنیت ملی رژیم صهیونیستی با عنوان «نگاه راهبردی» که وابسته به دانشگاه تلآویو است و از سوی «افرایم اسکولای» و «یوئیل جوجنسکی» تهیه شده، آمده است:
محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در نوامبر گذشته پروژه ساخت نخستین تاسیسات هسته ای جهت فعالیتهای صلحآمیز و تحقیقاتی را کلید زد.
البته اهتمام سران سعودی به آغاز فعالیتهای هستهای، دارای پشتوانه نیست و عربستان از فقدان توانمندی های واقعی در این زمینه رنج می برد. بر همین اساس است که نگرانی هایی درباره تحرک ریاض به سوی فعالیتهای نظامی هسته ای وجود دارد. به ویژه اینکه بن سلمان در موضعی تاکید کرده بود: اگر ایران به توانمندی نظامی اتمی دست یابد، عربستان نیز در این زمینه وارد عمل می شود.
ایجاد تاسیسات اتمی تحقیقاتی پیش شرط ایجاد تاسیسات اتمی بزرگ جهت تولید انرژی نیست، گامهای این چنینی از سوی کشورهای فقیر که دارای مشکلات جدی تاسیسات زیر بنایی، منابع انسانی و توسعه فناوری هستند قابل توجیه است.
در اینجاست که نگرانی ها از نیت عربستان سعودی برای ورود به فعالیتهای هستهای افزایش می یابد، به ویژه اینکه احتمال می رود هدف ریاض از راه اندازی تاسیسات اتمی تحقیقاتی استفاده از سوخت آن جهت استخراج پلوتونیوم باشد. در همین راستا باید واشنگتن وارد عمل شده و از عربستان بخواهد که غنی سازی اورانیوم را به بیش از 20 درصد نرسانند، مساله ای که مانع تولید پلوتونیوم از اورانیوم غنی سازی شده و مورد استفاده قرار گرفته می شود. در واقع توان تاسیسات اتمی عربستان باید آنقدر پایین باشد که میزان تولید انرژی از آن به بیش از 100 کیلو وات نرسد، مساله ای که تولید پلوتونیوم از سوخت هستهای را ناممکن می سازد. البته آخرین دور مذاکرات آمریکا و عربستان سعودی در دوران باراک اوباما به بن بست رسیده بود، دلیل اصلی شکست این مذاکرات هم این بود که عربستانیها بر حق خود جهت غنی سازی اورانیوم برای تولید سوخت اتمی برای تولید انرژی تاکید داشتند.
این در حالی است که دونالد ترامپ رئیس جمهور فعلی آمریکا در تلاش برای یافتن راه حلی است که عربستان سعودی با در نظر گرفتن شروطی بتواند به غنی سازی اورانیوم اقدام کتد، مساله ای که با مخالفتهایی در واشنگتن روبروست و برخی جریانها از نیت ریاض در زمینه هسته ای نگرانی داشته و خواهان تعلیق مذاکرات سری و محرمانه میان واشنگتن و ریاض در این زمینه هستند، این مخالفتها پس از پرونده قتل خاشقجی و همچنین بحرانی شدن دخالت عربستان در جنگ یمن افزایش یافته است.
در ادامه این گزارش آمده است: به نظر میرسد مذاکرات هسته ای میان ریاض و واشنگتن با توجه به مشکلات و دشواری های ویژه آن در آینده به بن بست برسد، به ویژه اینکه قانونگذاران آمریکایی طی هفته های اخیر به طور جدی در تلاش برای بازنگری راهبردی در روابط با ریاض هستند.
در ادامه این گزارش آمده است: عربستان سعودی پروژه بسیار رویایی ومهمی را در ذهن خود طراحی نموده که طی آن قرار است در آینده ۱۶ نیروگاه اتمی در این کشور احداث شود ، در همین راستا ریاض پیشنهاداتی را از شرکت هایی از آمریکا چین روسیه فرانسه کره جنوبی برای ساخت نخستین نیروگاه در نزدیکی امارات دریافت کرده است، در بین این شرکت ها شرکت برق کره جنوبی فرصت و احتمال بیشتری برای ساخت نخستین نیروگاه عربستان سعودی دارد.
مرکز تحقیقات امنیت ملی رژیم صهیونیستی در ادامه این گزارش تاکید می کند: با وجود نیاز عربستان به انرژی اتمی جهت تامین نیازهای شهروندان خود، اما به نظر می رسد اصلیترین مشوق آنها برای آغاز فعالیت های هسته ای بحث امنیتی و همچنین جایگاه در منطقه باشد.
بر این اساس تهدید درون اقدامات عربستان باعث میشود که در نهایت واشنگتن و جامعه بین المللی فشارهای بیشتری بر ایران جهت منع رسیدن به تسلیحات اتمی وارد نمایند. البته به نظر می رسد اعلام ساخت نخستین نیروگاه اتمی عربستان در شرایط کنونی یک بعد داخلی نیز داشته باشد و بن سلمان در نظر دارد با اعلام این رخداد جایگاه خود را پس از پرونده قتل قاشقچی بهبود بخشیده و تثبیت کند.
در ادامه این گزارش آمده است امارات در آوریل ۲۰۱۸ نخستین نیروگاه اتمی خود را ساخت و تعهد داد که به سمت غنیسازی اورانیوم نمی رود، در مقابل قرار است امارات کمکهای در زمینه هسته ای انجام شود. اما عربستان سعودی با پیشنهاد مشابه امارات در این زمینه مخالفت کرده است.
البته سعودیها توافق منع اشاعه تسلیحات هسته ای را امضا کرده اند، همچنین با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری دارند البته آنها پروتکل الحاقی را به امضا نرسانده اند و در شرایط کنونی الزامات کمی به قوانین آژانس دارند.
از طرفی اگر توافق هسته ای با ایران پایدار باقی بماند، به عربستان این فرصت را میدهد که پروژه هستهای صلحآمیز خود را در سالهای آتی تکمیل کند. اما اگر در کوتاه مدت ایران به سوی تسلیحات اتمی تحرکی داشته باشد عربستان سعودی نیز احتمال میرود با کمک پاکستان وارد روند دستیابی به تسلیحات اتمی شود.
البته اسرائیل در این شرایط در برابر یک معضل قرار گرفته است و اگر در قبال غنی سازی اورانیوم از سوی عربستان سکوت کرده و یا موافقت خود را اعلام کند ممکن است در آینده با رخداد های پیاپی و غیر قابل جلوگیری مواجه شود به این صورت که اردن مصر و ترکیه نیز خواهان دستیابی به حق مشابه عربستان خواهند شد.
در ادامه این گزارش بر لزوم نظارت کامل آمریکا بر فعالیتهای هستهای عربستان تاکید شده و از نقش آفرینی احتمالی چین و روسیه در این مسئله هشدار داده شده است.
مرکز تحقیقات امنیت ملی رژیم صهیونیستی در ادامه گزارش «نگاه راهبری» این ماه خود تاکید می کند: در همین راستا آمریکا باید از طریق کره جنوبی وارد روند نظارت بر فعالیت های هستهای عربستان شود و در واقع از طریق این کشور فعالیتهای هستهای عربستان را زیر نظر بگیرد تا بتواند از تحرک این کشور به سوی فناوری محرمانه و غیر صلح آمیز هسته ای جلوگیری کند.
انتهای پیام/م.ت/22