گام های روبه توسعه اردن
سنگ‌اندازی امارات و سعودی

خبرگزاری قدس- "عابد الزریعی" مدیر مرکز مطالعات توسعه و پژوهش فلسطین مستقر در تونس در گفتگو با خبرنگار قدسنا تاکید کرد که رژیم صهیونیستی سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن» را دنبال می کند تا از این طریق منطقه را به آشوب بکشد و این تفکر را میان سران کشورهای اسلامی و عربی القا کند که با وجود تنش  و درگیری در خاورمیانه این رژیم در آرامش و ثبات و به دور از مشکلات به سر می برد.

الزریعی در واکنش به رویدادهای اخیر در اردن هاشمی و دسیسه چینی برخی طرف های داخلی این کشور و حمایت های خارجی از آن ها علیه «ملک عبدالله دوم» پادشاه اردن تاکید کرد که آنچه در اردن رخ داد می تواند در سه سناریو خلاصه شود.

شرایط اقتصادی بحرانی و دخالت های خارجی

نخست،اکنون اردن درنتیجه شیوع ویروس کرونا شرایط بد اقتصادی را سپری می کند امری که بشدت بر درآمد سرانه خانوارها در این کشور تاثیر گذاشته است؛ از سویی دیگر بسته شدن گذرگاه های مرزی میان سوریه و اردن دیگر عاملی است که باعث شده درآمد خانوادهای اردنی که از طریق تجارت و نقل و انتقالات زمینی با سوریه درآمد کسب می‌کردند بشدت با مشکلات مالی روبه رو شوند.

مدیر مرکز مطالعات توسعه و پژوهش فلسطین همچنین اشاره کرد که همزمان با بحران اقتصادی در اردن شرایط آمیخته با فساد دولت و احزاب این کشور باعث شده تا جامعه اردن به طور جدی ملتهب شود و جو متشنجی را در اعتراض به این وضعیت تجربه کند. بالطبع در پی بوجود آمدن چنین وضعیتی در اردن هاشمی بستر ارتباطات قبائل ساکن در مناطق جنوبی این کشور با طرف های خارجی و مداخله آنان در امور داخلی اردن هم فراهم و اوضاع از قبل هم پیچیده تر شد.

کشورهای حوزه خلیج (فارس)

دوم، رژیم های امارات و عربستان سعودی با در اختیار داشتن اهرم فشار اقتصادی و بکار گیری آن علیه اردن سعی دارند سیاست های امان را در راستای تحقق اهداف خود از جمله اشراف پیدا کردن بر اماکن مقدس در قدس اشغالی که اکنون مسئولیت آن بر دوش مقامات اردنی است، برنامه ریزی کنند.

اردن هم در خلال چند سال گذشته دو گام مهم را عملی کرده است: نخست اینکه، بخشی از روابطی را که پیشتر با دولت سوریه از دست داده بود دوباره احیا کرده است و تلاش دارد تا گذرگاه های حیاتی مشترک با این کشور را بازگشایی کند و از پی آن با ارسال نمایندگان و تجار اقتصادی به دمشق اقتصاد بحران زده خود را نجات دهد و دوم اینکه امان اخیرا تلاش داشته تا محور مصری-عراقی- اردنی را در منطقه ایجاد کند که این موضوع خود افزایش توان نظامی این کشور را در آینده ای نه چندان دور درپی خواهد داشت لذا این دو گام مهم به هیچ وجه برای طرف های خارجی از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس که همواره به دنبال دخالت در مسائل داخلی اردن بوده اند، موضوع خوشایندی نیست.

الزریعی افزود: بعد از آنچه کودتا علیه پادشاهی اردن هاشمی نام گرفت حجم انبوهی از پیام ها را از سوی سران دولت های خارجی به منظور اعلام همبستگی با ملک عبدالله دوم مشاهده کردیم از جمله پیام هایی از سوی سران دو رژیم عربستان سعودی و امارات متحده عربی. مطالعه دقیق و عمیق متن پیام ها نشان می دهد که سران این رژیم ها می خواهند بگویند که ما هم در بحران به وجود آمده در اردن سهیم هستیم و این مسئله نیازمند آن است تا وزیر خارجه سعودی به اردن سفر کند. از گزارش های به عمل آمده در روزنامه آمریکایی واشنگتن پست هم اینگونه بر می آید که برخی طرف های خارجی (احتمالا بازهم سعودی) سعی دارند آزادی یکی از شخصیت های متهم به دسیسه چینی و کودتا علیه پادشاه اردن و مرتبط با ریاض را یکی از راهکار های کاستن از مشکلات بیان کنند.

پیش برد امور به نفع صهیونیستها

سوم، با وجود اینکه رژیم صهیونیستی توافقنامه صلح با اردن تحت عنوان «وادی العربه» امضا کرده است اما سیاست های این رژیم در قبال اردن طی سال های گذشته کاملا تزویرگرانه بوده است، رژیم اشغالگر سعی دارد همیشه اردن را در حالت آشوب و ناامنی نگاه دارد تا بلکه از این طریق امنیت خود را حفظ کند البته مقامات اردنی می توانند میان هماهنگی با مقامات صهیونیستی و درپی آن ایجاد ثبات در کشورشان و یا دشمنی و مقابله با اشغالگران یک گزینه را انتخاب کنند.

البته صهیونیستها در تعاملات آینده خود با مقامات اردن پیشبرد برخی استراتژی های حیاتی را نیز مد نظر گرفته اند: اول اینکه موفق شوند بر سر آینده کرانه باختری از جمله اشغال غور و بخش غربی رود اردن و همچنین سرنوشت موقعیت فعلی فلسطینیان که در نهایت ممکن است با ایجاد تغییراتی در داخل اراضی اردن برای جای دادن پناه جویان مجادلاتی پیش آید، با امان به توافق برسند.

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در پایان سخنانش با اشاره به فعالیت گسترده رسانه های صهیونیستی در قبال حوادث مدت اخیر در اردن نیز توضیح داد: در رابطه با پوشش رسانه ای گسترده روزنامه ها و رسانه های اسرائیلی درباره رویدادها در اردن دو مسئله قابل ملاحظه است: مسئله نخست اینکه با بزرگنمایی حوادث در اردن به رژیم های عربی حوزه خلیج (فارس) این پیام را منتقل شود که اسرائیل علی رغم مشکلات و ناامنی در اردن و کشورهای پیرامون خود در آرامش و ثبات به سر می برد و دومین پیام اینکه با سیاه نمایی و تعمیق بحران در اردن و مسئول جلوه دادن عربستان و امارات در پیش آمدن مشکلات در اردن عمق اختلافات میان ریاض و امان و ابوظبی را افزایش دهد البته این امر در نهایت به خسران جدی صهیونیست ها در منطقه منجر خواهد شد.

انتهای پیام/م.ح